เมียพระราชทาน-เมียกลางเมืองคืออะไร ไขข้อสงสัยลำดับชั้นภรรยาในสมัยอยุธยา

ครบ 1 เดือน “ปฏิบัติการ 1027” เมียนมาลุกเป็นไฟ หลายพื้นที่ถูกยึด

มองประวัติศาสตร์ ยุค “พระเจ้าอยู่หัวบรมโกศ” ผ่านพงศาวดาร สมเด็จพระพนรัตน์ฯ

ละครเรื่อง "พรหมลิขิต" เริ่มมีเนื้อหาที่เข้มข้นขึ้น หลังเข้าสู่เรื่องราวการเลือกคู่ครองของ พ่อริด (โป๊ป ธนวรรธน์) ที่กำลังเริ่มมีใจให้ แม่พุดตาน (เบลล่า ราณี) แต่ก็เจอมารหัวใจอย่าง แม่หญิงแพรจีน (น้ำฟ้า ธัญญภัสร์) ลูกสาวออกญาโกษาธิบดีจีน ซึ่งมียศสูงกว่าแม่พุดตานมาชอบพอ พ่อริด เช่นเดียวกัน

โดย แม่หญิงแพรจีน ถึงแม้จะรู้ว่า พ่อริดและแม่พุดตานชอบพอกัน แต่เธอกลับไม่พะวง

และมีฉากหนึ่งที่พูดว่า "เธอหวังว่าจะเป็นเมียพระราชทาน แลตำแหน่งคุณหญิงในภายภาคหน้าต้องเป็นของเธอ ส่วนแม่พุดตานนั้นก็ให้เป็นเมียกลางเมือง ที่อยู่แต่ในครัวไป"

ดังนั้นวันนี้ ทีมข่าว นิวมีเดีย พีพีทีวี จึงรวบรวมเกร็ดความรู้มาฝากกันว่า “เมียพระราชทาน” และ “เมียกลางเมือง” คืออะไร เผื่อว่าทุกคนจะได้เข้าใจมุมมองต่าง ๆ ของตัวละครมากขึ้น

เมียพระราชทาน-เมียกลางเมือง คืออะไร

จากเอกสารบทที่ 5 ว่าด้วยพระอัยการลักษณะผัวเมีย มหาวิทยาลัยรามคำแหง ระบุว่า"เมียพระราชทาน" และ "เมียกลางเมือง"คือ คำเรียกลำดับชั้นภรรยาในสมัยอยุธยา ซึ่งต้องมีการแบ่งเนื่องจาก ตามพระอัยการสมัยนั้น ผู้ชายสามารถมีภรรยาได้หลายคนในเวลาเดียวกัน แต่ไม่อนุญาตให้หญิงมีสามีได้หลายคน จะมีใหม่ได้ต่อเมื่อสามีตายและเผาศพสามีเรียบร้อยแล้ว หรือหย่าขาดจากสามีแล้วเท่านั้น

เมื่อชายสามารถมีภรรยาได้หลายคนในเวลาเดียวกัน พระอัยการจึงต้องจัดลำดับชั้นของภรรยาไว้ดังนี้

1.)เมียกลางเมือง หญิงอันบิดามารดากุมมือให้เป็นเมียชาย

2.)เมียกลางนอก ชายขอหญิงมาเลี้ยงเป็นอนุภรรยาหลั่นเมียหลวงลงมา

3.)เมียกลางทาสี หญิงใดมีทุกข์ยาก ชายช่วยไถ่มาเห็นหมดหน้าเลี้ยงเป็นเมีย

เห็นแล้วอาจดูเข้าใจยาก เพราะคำเหล่านี้เป็นคำในกฎหมาย แต่คนทั่วไปมักเรียก “เมียกลางเมือง” ว่า “เมียหลวง” เมียกลางนอกเรียกว่าเมียน้อย และเมียกลางทาสีเรียกว่าทาสภรรยา

อย่างไรก็ตามในพระอัยการลักษณะมรดกยังมีภรรยาอีก 2 ชั้น ได้แก่

1.) ภรรยาอันทรงพระกรุณาพระราชทานให้

2.) ภรรยาอันทูลขอพระราชทานให้

สำหรับภรรยาอันทรงพระราชทานให้นั้นเป็นใหญ่กว่าภรรยาทั้งปวง ส่วนภรรยาอันทูลขอพระราชทานนั้นมีศักดิ์เท่ากับภรรยาน้อย

สรุปได้ว่า หากเป็นเมียพระราชทาน จะมีศักดิ์สูงกว่าเมียกลางเมือง และเหนือภรรยาอื่นๆ นั่นเอง

ไขสาเหตุทำไมต้องมีลำดับชั้นภรรยาในสมัยอยุธยา

เว็บไซต์ศิลปวัฒนธรรม หยิบยกสาเหตุที่พระอัยการต้องลำดับชั้นภรรยาเอาไว้จากหลักฐานทางประวัติศาสตร์โดยระบุถึง 3 สาเหตุ ว่า

• เพื่อกำหนดส่วนแบ่งในทรัพย์มรดกของภรรยาเมื่อผู้เป็นสามีถึงแก่ความตาย
• เพื่อกำหนดเบี้ยปรับชายชู้
• เพื่อกำหนดความรับผิดชอบของสามีทางหนี้สิน

“เมียพระราชทาน” ถือเสมือน "ของหลวง" เป็นทรัพย์สมบัติของพระเจ้าแผ่นดิน การพระราชทานให้ ผู้ได้รับจึงต้องห้ามกระทำสิ่งมิอันควรใดๆ ต่อเมียพระราชทาน คือขายเป็นทาสแก่ผู้ใดไม่ได้ ส่วนเมียหลวง เมียน้อย หรือเมียทาส สามีมีสิทธิที่จะเอาไปขายได้และในเรื่องการทุบตีนั้น สำหรับเมียพระราชทานจะต้องปฏิบัติให้ถูกทำนองคลองธรรมจะทุบตีเหมือนเมียอื่นไม่ได้

นอกจากนี้ในพระอัยการลักษณะมรดก ยังเขียนไว้อีกว่า ภริยาอันทรงพระกรุณาพระราชทานให้ได้ทรัพย์ 3 ส่วนกึ่ง ภริยาอันสู่ขอมีขันหมาก บิดามารดายกให้ได้ทรัพย์ 3 ส่วน เหตุภริยาอันพระราชทานให้นั้นสูงศักดิ์กว่า ภริยาอันมีขันหมากบิดามารดายกให้ อนุภริยาได้ทรัพย์ 2 ส่วนกึ่ง ภริยาทาสให้ปล่อยเป็นไท

แปลไทยเป็นไทยคือ ทรัพย์สมบัติในส่วนที่แบ่งให้เมียนั้น เมียพระราชทานต้องได้ 3.5 ส่วน เมียหลวงได้ 3 ส่วน เมียน้อยได้ 2 ส่วน ส่วนเมียทาสให้ปล่อยเป็นไท

จะเห็นได้ว่า สิทธิและฐานะของเมียพระราชทานนั้นแตกต่างและเหนือจากเมียอื่นๆ อย่างเห็นได้ชัด ดังนั้นเส้นทางความรักของพ่อริดแลแม่พุดตานในขณะนี้อาจเรียกได้ว่ากำลังเจออุปสรรคใหญ่มากทีเดียว

ขอบคุณข้อมูลจาก : มหาวิทยาลัยรามคำแหง และ ศิลปวัฒนธรรม

ภาพจาก : Freepik

มองประวัติศาสตร์ ยุค “พระเจ้าท้ายสระ” ผ่านพงศาวดาร สมเด็จพระพนรัตน์ฯ

"เจ้าฟ้าพร" หรือ "สมเด็จพระเจ้าอยู่หัวบรมโกศ" กษัตริย์ยุคชิงราชสมบัติ ผู้ฟื้นฟูพุทธศาสนา

กางปฏิทินโอน "เงินช่วยชาวนา" ไร่ละ 1,000 บาท เริ่มเข้าบัญชีแล้ว

ครม.เตรียมพิจารณาขึ้นเงินเดือนราชการ แย้มอาจไม่ใช่การปรับขึ้นทั้งระบบ คำพูดจาก สล็อต777 เว็บตรง

ประกาศฉบับที่ 9 เตือน! 14 จังหวัดภาคใต้ฝนตกหนักถึงหนักมาก